FODMAP to akronim od angielskich nazw grup fermentujących węglowodanów, które mogą być trudno trawione przez osoby z wrażliwymi jelitami. Należą do nich:

 

– Fermentujące oligosacharydy (np. fruktany, galaktany): występują w cebuli, czosnku, pszenicy, niektórych warzywach i nasionach strączkowych.

– Disacharydy (np. laktoza): obecna w mleku i produktach mlecznych.

– Monosacharydy (np. fruktoza): zawarta w miodzie, owocach (jabłka, gruszki), napojach słodzonych fruktozą.

– Poliole (np. sorbitol, mannitol): występują w niektórych owocach, warzywach oraz w słodzikach używanych w produktach „light”.

 

Te składniki ulegają fermentacji w jelitach, co prowadzi do wzdęć, bólu brzucha, biegunki i zaparć u osób z problemami trawiennymi.

 

 

1. Zespół jelita drażliwego (IBS)  

   Dieta Low FODMAP jest najbardziej skuteczna w leczeniu objawów IBS. Badania wykazały, że ograniczenie spożycia FODMAP znacząco redukuje takie objawy jak wzdęcia, bóle brzucha, nadmierne gazy i zmiany w rytmie wypróżnień. Dzięki eliminacji fermentujących węglowodanów, osoby z IBS mogą cieszyć się lepszym komfortem trawiennym i poprawą jakości życia.

 

   Osoby cierpiące na nietolerancję laktozy często znajdują ulgę na diecie Low FODMAP, która zakłada eliminację produktów mlecznych zawierających laktozę. Laktoza, będąca disacharydem, jest jednym z FODMAP-ów, który może wywoływać bóle brzucha, wzdęcia i biegunki u osób, które mają trudności z jej trawieniem.

 

3. Choroba Leśniowskiego-Crohna 

   Chociaż dieta Low FODMAP nie jest standardowym leczeniem w przypadku choroby Leśniowskiego-Crohna, może pomóc w łagodzeniu objawów jelitowych u niektórych pacjentów. Ograniczenie fermentujących węglowodanów może złagodzić stan zapalny i zmniejszyć częstość występowania biegunek oraz innych dolegliwości.

 

   SIBO to stan, w którym nadmiar bakterii w jelicie cienkim prowadzi do fermentacji i wytwarzania gazów. Dieta Low FODMAP, która ogranicza ilość dostępnych fermentujących węglowodanów, może pomóc w redukcji objawów, takich jak wzdęcia, gazy i ból brzucha, zwłaszcza jeśli jest stosowana w połączeniu z leczeniem antybiotykami.

 

   Chociaż podstawowym leczeniem celiakii jest całkowita eliminacja glutenu, niektóre osoby mogą odczuwać dalsze objawy trawienne mimo stosowania diety bezglutenowej. W takich przypadkach dieta Low FODMAP może pomóc w złagodzeniu objawów wynikających z dodatkowej wrażliwości na inne fermentujące węglowodany.

 

   Po operacjach przewodu pokarmowego, takich jak resekcja jelita, pacjenci często doświadczają trudności z trawieniem niektórych pokarmów. Dieta Low FODMAP może być pomocna w okresie rekonwalescencji, wspierając zdrowie jelit i redukując nieprzyjemne objawy trawienne.

 

 

Dieta Low FODMAP jest podzielona na trzy fazy:

 

   W tej fazie (trwającej od 4 do 6 tygodni) wyklucza się wszystkie produkty bogate w FODMAP-y. Jest to kluczowy moment, w którym organizm odpoczywa od składników wywołujących objawy jelitowe. W tej fazie spożywa się jedynie produkty o niskiej zawartości FODMAP, co pozwala na złagodzenie objawów.

 

   Po okresie eliminacji, wprowadza się stopniowo produkty bogate w FODMAP-y, aby ocenić, które z nich wywołują objawy i w jakich ilościach. Każdy produkt jest wprowadzany oddzielnie, aby zidentyfikować indywidualne reakcje organizmu.

 

   Po zidentyfikowaniu, które FODMAP-y wywołują objawy, dieta jest dostosowywana indywidualnie do potrzeb pacjenta. W tej fazie pacjent może spożywać produkty, które nie wywołują dolegliwości, i unikać tych, które są problematyczne.

 

 

Dla wielu osób cierpiących na zespół jelita drażliwego (IBS) dieta Low FODMAP może być jedynym skutecznym sposobem na redukcję objawów. Tradycyjne metody leczenia, takie jak leki przeciwbólowe czy środki przeciwbiegunkowe, nie zawsze przynoszą ulgę. W takich przypadkach dieta Low FODMAP może okazać się jedynym skutecznym narzędziem do zarządzania objawami i poprawy jakości życia. Ponadto osoby z nietolerancją laktozy, fruktozy lub z rozrostem bakteryjnym w jelicie cienkim (SIBO) mogą doświadczyć znacznej poprawy zdrowia po wprowadzeniu tej diety.

 

 

Dieta Low FODMAP to jedno z najbardziej skutecznych narzędzi w leczeniu zaburzeń trawiennych, takich jak IBS, nietolerancja laktozy czy SIBO. Dzięki eliminacji fermentujących węglowodanów, pozwala ona na zmniejszenie dolegliwości jelitowych i poprawę komfortu życia.